19 ข้อปฏิบัติห่างไกลโรคภูมิแพ้อากาศ
ศูนย์ : ศูนย์ภูมิแพ้, ศูนย์สุขภาพเด็ก
บทความโดย : พญ. วราลี ผดุงพรรค
“ภูมิแพ้อากาศ” เป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่มีจำนวนผู้ป่วยทั่วเพิ่มมากขึ้นในทุกๆ ปี เนื่องจากสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไป มีสารก่อภูมิแพ้รวมทั้งมลพิษต่างๆ ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะ PM2.5 ซึ่งโรคภูมิแพ้อากาศนี้สามารถเกิดได้กับทุกเพศ ทุกวัย และมักกำเริบในช่วงที่ร่างกายอ่อนแอ หรือมีภูมิต้านทานต่ำ เพื่อช่วยลดและป้องกันอาการของโรคภูมิแพ้ไม่ให้กำเริบหรือเป็นมากขึ้น สามารถดูแลตัวเองให้ห่างไกลจากโรคนี้ได้ง่าย ๆ ด้วยข้อปฏิบัติเหล่านี้กัน
ภูมิแพ้อากาศ
โรคภูมิแพ้อากาศ หรือจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Rhinitis) จะทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อจมูกเรื้อรัง เมื่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ในอากาศได้ ซึ่งอาการแพ้สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งตามช่วงฤดูกาล เช่น ภูมิแพ้เกสรดอกไม้ หรือเมื่อเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิในต่างประเทศ และ การเป็นภูมิแพ้อากาศตลอดทั้งปี จากจากสภาพแวดล้อมที่มีทุกฤดูกาล เช่น ไรฝุ่น แมลงสาบ รังแค สุนัข แมว เชื้อรา เป็นต้น
ข้อปฏิบัติห่างไกลโรคภูมิแพ้อากาศ
- บ้านพัก ที่อยู่อาศัย ควรจัดให้โล่งสะอาด โดยเฉพาะในห้องนอนควรมีเฟอร์นิเจอร์เท่าที่จำเป็น และ มีตู้ใช้เก็บสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ ให้เรียบร้อย
- ควรใช้วัสดุตกแต่งบ้านที่ทำมาจากพลาสติก โลหะ หนัง กระเบื้องหรือไม้ ควรหลีกเลี่ยงการใช้วัสดุที่ทำมาจาก ขนสัตว์หรือผ้าหนาโดยเฉพาะพรม
- ในห้องนอนควรทำความสะอาดเป็นประจำ เพื่อกำจัดฝุ่นละอองและไม่ควรนำตุ๊กตามาไว้ในห้องนอน
- หากใช้เครื่องปรับอากาศ ควรปรับอุณหภูมิให้พอเหมาะ อย่าให้เย็นหรือร้อนเกินไป หมั่นทำความสะอาดอยู่เสมอและหลีกเลี่ยงการใช้พัดลม
- หากใช้เครื่องฟอกอากาศ ควรเลือกใช้เครื่องฟอกอากาศที่มี HEPA FILTER และเปลี่ยนแผ่นกรอง ตามระยะเวลาที่กำหนด
- ภายในที่อยู่อาศัย ระวังอย่าให้ห้องอับชื้น เนื่องจากจะทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ และหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องทำความเย็นชนิดพ่นไอน้ำ
- เวลาทำความสะอาดบ้าน ควรใช้เครื่องดูดฝุ่นหลีกเลี่ยงการใช้ไม้กวาด หรือไม้ขนไก่ และควรใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดถูอีกครั้ง เน้นตรงที่เป็นซอกมุมต่างๆ
- หากท่านเป็นโรคภูมิแพ้และจำเป็นต้องทำความสะอาดบ้านเอง ควรใช้ผ้าปิดปากและปิดจมูกเสมอ
- ไม่ควรเลี้ยงสัตว์ที่มีขนทุกชนิดที่บ้าน เช่น สุนัข แมว ไก่ นก เป็นต้น
- หากมีสัตว์เลี้ยงที่มีขน ห้ามให้สัตว์เลี้ยงเข้ามาภายในบ้านหรือห้องนอนเป็นอันขาด รวมทั้งควรป้องกันไม่ให้ลมพัดเศษขนของสัตว์เลี้ยงเข้ามาในห้องนอน และอาบน้ำให้สัตว์เลี้ยงอย่างน้อย 2 ครั้ง/สัปดาห์ หากท่านเป็นโรคภูมิแพ้และต้องการเลี้ยงสัตว์ แนะนำให้เลี้ยงปลา
- ก่อนเข้านอนควรอาบน้ำ สระผม เพื่อกำจัดเศษขี้ไคล เหงื่อ รวมทั้งฝุ่นละอองต่างๆ ที่ติดตามร่างกายช่วงที่อยู่นอกบ้าน
- งดการสูบบุหรี่ในบ้าน
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้แป้งฝุ่น หรือน้ำหอม
- เปิดเครื่องดูดควันเสมอเมื่อประกอบอาหาร
- กำจัดกล่องกระดาษ หนังสือพิมพ์ รวมทั้งเศษอาหารเพื่อลดการเพาะพันธุ์ของแมลงสาบ
- ซักเครื่องนอน ด้วยน้ำอุณหภูมิ 60 องศา และแช่ไว้อย่างน้อย 15-20 นาที เพื่อกำจัดไรฝุ่น อย่างน้อยเดือนละ 2-4 ครั้ง
- ทำความสะอาดบริเวณที่อับชื้นบ่อยๆ เนื่องจากเป็นบริเวณที่จะเกิดเชื้อราได้ง่าย เช่น ตู้เย็น ถังขยะ ห้องครัว ห้องน้ำ รวมทั้งบริเวณสวนควรตกแต่งให้เป็นระเบียบอย่าให้ รก ชื้น
- ควรออกกำลังกายเป็นประจำ สม่ำเสมอ และไม่ควรนอนดึก
- หลีกเลี่ยงบริเวณที่มีมลภาวะทางอากาศ โดยแนะนำให้เช็คค่าฝุ่น PM2.5 สม่ำเสมอ ก่อนออกจากบ้าน หากจำเป็นเตรียมหน้ากากที่มีคุณสมบัติกรองฝุ่น PM2.5 ได้ ใส่แว่นตา เสื้อผ้าแขนยาว ขายาว
อย่างไรก็ตามหากคุณมีข้อสงสัย การปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ หรือเข้ารับการตรวจวินิจฉัยหาสารก่อภูมิแพ้ ไม่ว่าจะเป็นวิธีการตรวจเลือด หรือการทดสอบภูมิแพ้โดยการสะกิดผิวหนัง เพื่อที่จะไม่ต้องทนทรมาน หรือ ทนรำคาญต่ออาการของโรคภูมิแพ้
